Letzte Woche auf der Buchmesse hatte ich das Glück auf Antonis Papatheodoulou zu treffen, einem der angesagtesten griechischen Kinderbuchautoren derzeit. Wir haben uns über seine Bücher unterhalten, über seine Idole, die Kraft des Reims und des Humors und auch über die Erwachsenen, die vergessen haben, Dinge zu hinterfragen. Das ausführliche Interview auf Griechisch könnt ihr gleich unten lesen.

Την περασμένη εβδομάδα συνάντησα στη διεθνή έκθεση βιβλίου της Φρανκφούρτης τον Αντώνη Παπαθεοδούλου, έναν από τους ταλαντούχους Έλληνες συγγραφείς παιδικών βιβλίων. Ήταν μια τυχαία συνάντηση. Αλλά μου έκανε εντύπωση πόσο ευχάριστη ήταν η ατμόσφαιρα στο ελληνικό περίπτερο, ενώ υπήρχε αυτή η βαβούρα της έκθεσης γύρω μας. Μιλήσαμε λοιπόν για τα βιβλία του Αντώνη, για τους αγαπημένους συγγραφείς του, για τη δύναμη της ρίμας και του χιούμορ αλλά και για τους εαυτούς μας. Διαβάστε όλη τη συνέντευξη παρακάτω.

Η συνέντευξη με τον Αντώνη Παπαθεοδούλου

Αντώνη, τί είναι αυτό που αρέσει στα παιδιά πιο πολύ όταν διαβάζουν τα βιβλία σου, τί σου έχουν πει;
Νομίζω ότι αυτό που τους αρέσει είναι το χιούμορ. Δηλαδή τους αρέσει να γελάνε, ακόμα κι αν αυτό που θέλει να τους πει το βιβλίο είναι κάτι τραγικό, ή δύσκολο, ή βαρύ. Θέλουν να το κάνουν γελώντας κι έχουν δίκιο σε αυτό. Είναι η γλώσσα τους.  Και θα πρέπει να είναι και όλων μας, νομίζω.

(Έχω για συμμαθητή έναν πειρατή, Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2013)

Τις ιδέες για τα βιβλία σου πού τις βρήσκεις;
Από πολλά πράγματα. Μπορεί να είναι κάτι πολύ απλό που είναι μια λέξη ή μπορεί να είναι μια ιστορία που έχω ακούσει… Αλλά πιο πολύ με ενδιαφέρει η επικαιρότητα των παιδιών, η οποία θέλουμε να είναι διαφορετική από τη δική μας, αλλά πολλές φορές η δική μας μπαίνει χωρίς να το καταλαβαίνουμε στη δική τους και με απασχολεί πάρα πολύ αυτό το θέμα.

Τί εννοείς;
Π.χ. το Τι κάνει νίαου νίαου στα κεραμίδια;. Ήθελα να γράψω ένα βιβλίο που μιλάει για τις ερωτήσεις, για το πόσο μεγάλη αξία έχουν οι ερωτήσεις. Γιατί ζούμε σε μια εποχή γεμάτη απαντήσεις. Δηλαδή είναι όλα έτοιμα. Κάποιος γράφει κάτι στο facebook ή σε ένα site κι αυτό αμέσως παίρνει τη μορφή αλήθειας,  χωρίς κανείς να ψάξει και να ρωτήσει γιατί. Είμαστε όλοι πολύ περήφανοι γι’ αυτά που μάθαμε στο Δημοτικό, αλλά μπορεί να είμαστε 40 χρονών και να μην έχουμε αναρωτηθεί αν έχουμε άλλες πηγές, πέρα από το βιβλίο του Δημοτικού. Θέλω να πω, δεν ρωτάμε τίποτα. Ξεχάσαμε να αμφισβητούμε κι εμάς τους ίδιους δηλαδή.

Μου έχει κάνει εντύπωση ότι πολλά ελληνικά παιδικά βιβλία χρησιμοποιούν ομοιοκαταληξία για να πούνε μια ιστορία. Είναι κάτι τυπικό ελληνικό αυτό;
Όχι. Παλιά ήταν κιόλας το αντίθετο. Παλιά οι εκδότες ήταν πάρα πολύ αρνητικοί με τα βιβλία που είχαν ρίμα σε σχέση με αυτά που δεν είχαν. Μετά άλλαξε αυτό και ξανάρχησαν να γίνονται πιο διαδεδομένα.

Εμένα μ’ αρέσει έτσι κι αλλιώς αυτό το πράγμα, γιατί θεωρώ ότι το αγαπούν πάρα πολύ τα παιδιά, θεωρώ ότι κρύβει εκπλήξεις. Δηλαδή ξεκινάς να λες μια ιστορία και το παιδί δεν ξέρει τί θα έρθει, αλλά ξέρει ότι αυτό που θα έρθει, θα είναι κάτι που θα λήγει στην ίδια κατάληξη. Τα παιδιά για να κάνουν ένα βήμα, θα πρέπει να πατάνε το προηγούμενο. Γι’ αυτό και τα παραμύθια έχουν πάρα πολλές επαναλήψεις, για να μπορούν τα παιδιά να πατάνε σε κάτι που ξέρουνε και να κάνουν ένα βήμα πρως το άγνωστο. Αυτό το πράγμα η ρίμα το βοηθαέι πάρα πολύ, γιατί το παιδί δεν ξέρει τί θα του έρθει,  αλλά ξέρει ότι θα τελειώνει σε -άκη.

Αυτό είναι που μ’ αρέσει κι αυτό βοηθάει και τους συγγραφείς επίσης. Γιατί από τις χιλιάδες λέξεις που έχεις να ψάξεις, ξαφνικά γίνεται πάρα πολύ μικρό το περιθώριο των λέξεων που έχεις, γιατί ψάχνεις κάτι που ομοιοκαταληκτεί με αυτό. Κι αυτό πολλές φορές εκπλήσσει και σένα, γιατί δημιουργεί καινούργιους κόσμους που δεν θα τους δημιουργούσες αλλιώς.

Κι ένα άλλο σημαντικό για μένα είναι, ότι κάνει και τους μεγάλους καλύτερους αφηγητές. Δηλαδή κάποιος μεγάλος που δεν ξέρει να αφηγήται καλά ή δεν το έχει πολύ με το διάβασμα, η ρίμα τον βοηθάει να είναι απολαυστικός αφηγητής. Κι έτσι και τα παιδιά απολαμβάνουν περισσότερο το κείμενο.

(Οι καλές και οι κακές μάγισσες, Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2013)

Ποιό ήταν το αγαπημένο σου βιβλίο στα παιδικά σου χρόνια;
Το παραμύθι με τα χρώματα του Αλέξη Κυριτσόπουλου. Είναι ακόμα το αγαπημένο μου. Είναι ένας καλλιτέχνης που αγαπώ πάρα πολύ. Με τη δουλειά του έχει κάπως καθορίσει την αισθητική μου μέχρι σήμερα.

Έχεις κάνει και διασκευές των ιστοριών του Ιούλιου Βέρν. Διάβαζες και ο ίδιος σου τον Βερν;
Διάβαζα με μανία Ιούλιο Βερν. Γι’ αυτό και αποφασίσαμε να κάνουμε αυτές τις διασκευές. Αποφάσισα να μεταφέρω σε βιβλίο αυτά που θυμάμαι που διάβαζα. Δηλαδή διαβάζοντας 20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα δε θυμάσαι πολλά πράγματα. Σου έχει μείνει όμως ένα καταπληκτικό υποβρύχιο, ένας πολύ παράξενος ήρωας που δεν ήξερες αν είναι καλός ή κακός, μια περιπέτεια κάτω από τη θάλασσα… Έχω προσπαθήσει να κρατήσω αυτήν την αίσθηση περιπέτειας, μαγίας και φαντασίας.

Σε δυσκόλεψε η διασκευή;
Πάρα πολύ. Γιατί όταν κάνεις μια διασκευή έχεις μια ευθύνη. Λες τώρα, αυτό το πράγμα θα λέει Ιούλιος Βερν επάνω. Γι’ αυτό κι έχω βάλει το όνομά μου στις διασκευές, γιατί είναι σημαντικό να λες, εντάξει είναι του Ιούλιου Βερν αλλά το έχω γράψει εγώ. Εξάλλου ο τίτλος του βιβλίου λέει Η φαντασία του Ιούλιου Βερν. Δηλαδή προσπαθήσαμε να έχουμε όσο περισσότερο σεβασμό γίνεται στο τί είναι το ορίτζιναλ κείμενο.

(Η φαντασία του Ιούλιου Βερν – Ταξίδι στο κέντρο της Γης ή ένας πλανήτης γεμάτος μυστικά, Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2015)

Ποιά ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία σου μέχρι τώρα;
Νομίζω ότι ήταν Οι καλοί και οι κακοί πειρατές και Η πόλη που έδιωξε τον πόλεμο. Αυτά τα δύο. Είναι αυτά τα βιβλία που πήρανε κρατικό βραβείο, που μας καλέσαν σε πολλά σχολεία σε όλη την Ελλάδα. Είναι τα βιβλία που αγαπώ πιο πολύ, γιατί τα έχω διαβάσει σε πολλά παιδιά φωναχτά κι έχω δει πόσο αρέσουν. Η πόλη που έδιωξε τον πόλεμο επίσης έγινε φέτος και κουκλοθέατρο, το έκανε η Παραμυθοχώρα – δύο φανταστικές κουκλοπαίχτριες.

Ποιό είναι το τελευταίο βιβλίο που έγραψες;
Είναι το Ένα τελευταίο γράμμα, ένα βιβλίο που το φτιάξαμε με την  Ίρις Σαμαρτζή μαζί και κυκλοφόρησε πρώτα στα Ισπανικά και μετά μέσα σε λίγους μήνες βγήκε και στην Ελλάδα στον Παπαδόπουλο.

Ευχαριστώ πολύ τον Αντώνη Παπαθεοδούλου για την συνέντευξη!

 

Bücher von Antonis Papatheodoulou bei Bibliomagia – hier der Link!

Βιβλία του Αντώνη Παπαθεοδούλου στο Bibliomagia, εδώ!